سنگ لاجورد طبیعی و مصنوعی: تشخیص تفاوت‌ها

سنگ لاجورد به دلیل رنگ آبی زیبا و محبوبیتش در بازار جواهرات، گاهی با سنگ‌های مصنوعی یا طبیعی دیگری که شباهت ظاهری دارند اشتباه گرفته می‌شود. یکی از سنگ‌های مصنوعی که ممکن است با لاجورد طبیعی اشتباه گرفته شود، شیشه آبی رنگ یا شیشه‌های ساخته‌شده در آزمایشگاه است. این مواد گاهی با رنگ آبی تیره و ظاهری شبیه به لاجورد عرضه می‌شوند، اما در واقع فاقد رگه‌های طبیعی پیریت طلایی یا ساختار کانی‌شناسی لاجورد هستند. این شیشه‌ها ممکن است درخشش غیرطبیعی داشته باشند یا در زیر نور متفاوت به نظر برسند و معمولاً از طریق بررسی دقیق توسط یک متخصص قابل شناسایی هستند.

برای جلوگیری از فریب، بهتر است لاجورد را از فروشندگان معتبر خریداری کنید و در صورت امکان، سنگ را به یک گوهرشناس یا جواهرشناس حرفه‌ای نشان دهید. همچنین، توجه به وزن، بافت، وجود رگه‌های طلایی پیریت و عدم یکنواختی بیش از حد در رنگ می‌تواند به تشخیص لاجورد طبیعی کمک کند. لاجورد طبیعی معمولاً دارای رنگ آبی عمیق با الگوهای طبیعی و منحصر به فرد است که به‌سختی در مواد مصنوعی یا سنگ‌های دیگر تقلید می‌شود. 

حال اگر میزان پیریت زیاد باشد، لاجورد به صورت زمینه سبز یا مات دیده می شود. در لاجورد از شیلی (شمال سانتیاگو) و روسیه به دلیل وجود رگه‌های برجسته و لکه‌های سفید کلسیت، ارزش کمتری دارند. در زمینه تولید سنگ لاجورد مصنوعی اگرچه بسیاری از جواهرسازان آن را یک مرکز اساسی نمی دانند. در سال 1954 ظروف شیشه ای مصنوعی مانند اسپینل با اکسید کبالت رنگ آمیزی شده و به عنوان لاجورد فروخته می شود که به راحتی قابل تشخیص است زیرا حاوی هیچ گونه مواد یا موادی مانند پیریت نیست.

لاجورد را می توان با سنگ هایی مانند لازوریت، سودالیت، آزوریت، یاس آبی استفاده کرد و یا با دومورتیریت اشتباه گرفته شود. امروزه سنگ ها اغلب به رنگ لاجوردی بی کیفیت می پردازند که بسته به کیفیت رزین مورد استفاده و روش فرآوری آن، ممکن است این سنگ به مرور زمان کم رنگ شده و یا بدون تغییر باقی بماند. مثلاً سنگ مرمر دولومیتی (کوه یشم یا جاسپر یا هاولیت که با رزین آبی رنگ شده و با روغن جلا داده شده است. از طرفی برخی لاجورد را می خورند و با پلاستیک به هم فشار می دهند). در Neukrish آلمانی، پودر خاکستری قهوه ای یشمی در فرآیند آبی ذوب می شود و به عنوان لاجورد سوئیسی به بازار عرضه می شود. برخی دیگر از پیریت برای زیباسازی این سنگ استفاده می کنند

همچنین گاهی اوقات نام های مختلفی از این سنگ در بازار وجود دارد به عنوان مثال:

• لاجورد سوئیسی (جاسپر یا کلسدونی نقاشی شده)
• لاجورد آلمانی (یاسپر نقاشی شده)
• لاجورد کانادایی (همان سودالیت)

یکی دیگر از موادی که ممکن است به جای لاجورد فروخته شود، سنگ‌های رنگ‌شده طبیعی مانند هولیت (Howlite) یا مگنزیت (Magnesite) است. این سنگ‌ها به طور طبیعی سفید یا خاکستری هستند، اما با رنگ‌آمیزی مصنوعی به آبی شبیه به لاجورد تبدیل می‌شوند. این سنگ‌ها اغلب ارزان‌تر از لاجورد طبیعی هستند و در صورت خراشیدن سطح یا استفاده از حلال‌ها، رنگ مصنوعی آن‌ها ممکن است آشکار شود. همچنین، تراکم و درخشش آن‌ها با لاجورد واقعی تفاوت دارد. برخی از سنگ‌های طبیعی مانند سودالیت (Sodalite) نیز ممکن است با لاجورد اشتباه گرفته شوند. سودالیت یک سنگ آبی طبیعی است که از نظر ظاهری شبیه به لاجورد است اما فاقد رگه‌های طلایی پیریت است و رنگ آن ممکن است کمی روشن‌تر یا متمایل به بنفش باشد. سودالیت ارزان‌تر از لاجورد است و گاهی به جای لاجورد به فروش می‌رسد.