موقعیت جغرافیایی، اقلیم و وضعیت اشتغال سوریه

سوریه با مساحت 185180 کیلومتر مربع در غرب آسیا واقع شده و از شمال با ترکیه، از شرق با عراق و از غرب با لبنان همسایه است. این کشور دارای جمعیتی حدود 21 میلیون نفر است که 65 درصد آن زیر 35 سال سن دارند. نرخ بیکاری در سوریه به طور رسمی 12. 6 درصد اعلام شده، اما منابع مستقل آن را نزدیک به 20 درصد می‌دانند. بیش از 200000 جویای کار جدید هر سال وارد بازار کار می‌شوند، اما اقتصاد نتوانسته آنها را جذب کند. حدود 70 درصد نیروی کار سوریه کمتر از 100 دلار در ماه درآمد دارند و بسیاری از خانوارها هیچ درآمدی ندارند. برنامه توسعه سازمان ملل اعلام کرده که 30 درصد جمعیت در فقر زندگی می‌کنند. این وضعیت اقتصادی و اجتماعی چالش‌های زیادی برای تجارت و صادرات سوریه ایجاد کرده است.

پتانسیل بخش صادرات سوریه

بخش صادرات سوریه در حال حاضر با پتانسیل بالایی در مسیر موفقیت قرار دارد. نزدیکی به اروپا و بازارهای مصرفی بزرگ، فرصت‌های جدیدی برای صادرات ایجاد کرده است. با وجود تحریم‌ها، سوریه به عنوان یکی از تولیدکنندگان پیشرو ادویه زیره و روغن زیتون شناخته می‌شود. در سال 2019، صادرات این کشور به 630 میلیون دلار رسید و اتحادیه اروپا بزرگترین شریک تجاری آن است. محصولات اصلی صادراتی شامل روغن زیتون، دانه‌های ادویه و سبزیجات کنسرو شده هستند. همچنین، صنایع غذایی و نساجی نیز پتانسیل بالایی برای صادرات دارند. با رونق گردشگری قبل از جنگ، جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی می‌توانند ارزآوری بیشتری را برای کشور به ارمغان بیاورند. با توجه به آب و هوای متنوع و خاک حاصلخیز، محصولات کشاورزی مانند غلات و میوه‌ها نیز قابلیت صادرات دارند.

تحولات تجاری سوریه

در سال 2020، تجارت کالا بین اتحادیه اروپا و سوریه به 393 میلیون یورو رسید. اتحادیه اروپا بزرگترین شریک تجاری سوریه است و 8. 7 درصد از کل تجارت این کشور را تشکیل می‌دهد. واردات اتحادیه اروپا از سوریه شامل کشاورزی و مواد خام است، در حالی که صادرات شامل مواد شیمیایی و ماشین‌آلات می‌باشد. از سال 2011، به دلیل درگیری‌ها، تحریم‌هایی بر تجارت دوجانبه اعمال شده است که بر واردات نفت خام و تجهیزات کلیدی تأثیر گذاشته است. همچنین، اتحادیه اروپا کمک‌های مالی زیادی برای حمایت از جمعیت آسیب‌دیده سوریه بسیج کرده است. روابط دوجانبه تحت توافقنامه همکاری سال 1977 قرار دارد که به دلیل تحریم‌ها به حالت تعلیق درآمده است. چین نیز به عنوان یک شریک تجاری جدید در حال افزایش صادرات خود به سوریه است و فرصت‌های خوبی برای رشد در این بازار وجود دارد.

مقررات واردات به سوریه

واردات سوریه در سال 2019 به 4. 23 میلیارد دلار رسید که شامل ماشین آلات، اقلام خوراکی و پوشاک بود. اقلام خوراکی با 23. 65 درصد و ماشین آلات با 20. 35 درصد از کل واردات، بیشترین سهم را داشتند. واردات ممنوع شامل مواد مخدر، سلاح و کالاهای تقلبی است. وزارت اقتصاد و تجارت خارجی مسئول به‌روزرسانی فهرست کالاهای مجاز و ممنوع است. همچنین، برخی کالاها مانند نفت و مشتقات آن تحت محدودیت‌های خاص قرار دارند.

شرکای اصلی تجاری سوریه شامل اوکراین، روسیه و عربستان سعودی هستند. در سال‌های اخیر، برخی صنایع مانند تولید صابون و بیسکویت رشد قابل توجهی داشته‌اند، در حالی که تولید گندم به دلیل جنگ کاهش یافته است.

مبادله ارزهای خارجی در سوریه

مبادله ارزهای خارجی در سوریه به شدت تحت تأثیر تحریم‌های بین‌المللی و شرایط اقتصادی دشوار قرار دارد. ارزش لیر سوریه در بازار به دلیل جنگ داخلی و کاهش درآمدهای صادراتی کاهش یافته است. دولت سوریه تلاش می‌کند تا با کنترل مبادلات ارزی، نرخ ارز را مدیریت کند، اما نرخ ارز در بازار سیاه معمولاً بالاتر از نرخ رسمی است که منجر به افزایش تورم می‌شود. دسترسی محدود به ارز خارجی برای صادرکنندگان و واردکنندگان، تجارت بین‌المللی را تحت تأثیر قرار داده است. بانک مرکزی سوریه دو نرخ مبادله‌ای برای تأمین مالی واردات تعیین کرده که شامل کالاهای اساسی و الزامات تولید می‌شود. همچنین، سازمان‌های بین‌المللی مانند صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی اطلاعاتی درباره وضعیت اقتصادی سوریه ارائه می‌دهند.

سیستم حمل و نقل و ترانزیت کالاها در سوریه

سیستم حمل و نقل و ترانزیت کالاها در سوریه به شدت تحت تأثیر جنگ داخلی و آسیب‌های زیرساختی قرار دارد. قبل از جنگ، سوریه به عنوان یک مرکز مهم ترانزیت کالاها بین خاورمیانه و اروپا شناخته می‌شد. بنادر لاذقیه و طرطوس به عنوان نقاط کلیدی برای واردات و صادرات عمل می‌کردند. با این حال، جنگ منجر به کاهش فعالیت‌های تجاری در این بنادر شده است. زیرساخت‌های حمل و نقل، از جمله جاده‌ها و فرودگاه‌ها، نیاز به بازسازی دارند. همچنین، تغییرات سیاسی و امنیتی بر جابه‌جایی کالاها تأثیر گذاشته و تحریم‌های بین‌المللی نیز مشکلات بیشتری ایجاد کرده است. با وجود این چالش‌ها، شبکه جاده‌ای سوریه همچنان توسعه یافته است و بیش از 96 درصد حمل و نقل داخلی را شامل می‌شود. روابط تجاری دوجانبه با اتحادیه اروپا نیز تحت تأثیر جنگ قرار گرفته است. در مجموع، وضعیت کنونی سیستم حمل و نقل در سوریه نیازمند توجه ویژه برای بازسازی و احیای تجارت است.