توسعه زیرساخت‌ها و تجارت کالا در عربستان سعودی
عربستان سعودی بزرگترین کشور منطقه خلیج فارس با 33 میلیون نفر جمعیت و بزرگترین اقتصاد جهان عرب با تولید میزان ناخالص داخلی 782 میلیارد دلار است. این تنها کشور G-20 در منطقه است. دولت عربستان سعودی (SAG) بر فعالیتهای اصلی اقتصادی این کشور که عمدتا فعالیتهای نفتی است، کنترل و نظارت دارد. عربستان تقریباً 16 درصد از ذخایر اثبات شده نفت جهان را داراست و نقش اصلی را در سازمان اوپک ایفا می کند و همچنین یکی از بزرگترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان نفت خام در جهان است. این کشور صاحب بزرگترین پالایشگاه نفت و جز بزرگترین تولید کننده گان گاز طبیعی در منطقه ی خاورمیانه است. بر اساس مجله فوربس، نفت این کشور تقریبا 87 درصد از درآمدهای بودجه ، 32 درصد از تولید ناخالص داخلی و 81 درصد از درآمدهای صادراتی را به خود اختصاص داده است.
در سال 2016 ، عربستان سعودی برای تنوع بخشیدن به اقتصاد خود بواسطه درآمدهای نفتی اش، طرح گسترده و بلندپروازانه ای مبنی بر اصلاحات اجتماعی و اقتصادی موسوم به SAG که چشم انداز وسیعی تا سال2030 دارد را راه اندازی کرد. هدف این برنامه تنوع بخشیدن به اقتصاد، ایجاد مشاغل در بخش خصوصی برای جمعیت رو به رشد و ایجاد موقعیت های شغلی جدید برای افراد است. عمده بودجه دولت با توجه به مهمترین اهداف و چشم انداز سال 2030 عبارتند از:
- تحریک رشد بخش خصوصی
- افزایش میزان نیازهای محلی در بخش تولید به ویژه در تولید تجهیزات دفاعی و تامین مواد اولیه
- افزایش کارایی دولت عربستان؛ بهبود ارائه خدمات دولتی
- افزایش درآمد از طریق مالیات های جدید
- تبدیل صندوق سرمایه گذاری عمومی به بزرگترین صندوق ثروت دولتی جهان (PIF)
- ارائه خدمات مسکن مناسب قیمت به شهروندان
- توسعه بازار سرمایه عربستان سعودی؛ ایجاد و راه اندازی بخش انرژیهای تجدیدپذیر
- افزایش جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی؛ خصوصی سازی ده ها نهاد دولتی
- گسترش بخش ICT
- توسعه هر چه بیشتر بخش معدن
- تسریع توسعه حمل و نقل عمومی و شبکه راه آهن
- ایجاد زیرساخت موثر گردشگری داخلی
- گسترش تولید گاز طبیعی و پتروشیمی
تا به امروز، با بررسی SAG مشخص شده که این کشور رشد موثری در جهت رسیدن به اهداف پروژه چشم انداز 2030 تا رسیدن به سال2030 نداشته است، اما در مجموع در جهت مثبتی حرکت می کند. عربستان دارای منابع نفت و گاز بسیار غنی است و بخش صنعت نفت و گاز از مهمترین بخش‌های اقتصادی کشور است. این بخش فرصت‌های بسیاری برای تجارت و سرمایه‌گذاری در زمینه استخراج، تولید، پالایش و صادرات نفت و گاز ارائه می‌دهد. عربستان دارای صنعت پتروشیمی بزرگی است و تولید محصولات پتروشیمی مانند پلاستیک، رزین، کودها و مواد شیمیایی دیگر را در بر می‌گیرد. با توسعه صنعت پتروشیمی، فرصت‌های بسیاری برای تولید، فرآوری و صادرات محصولات پتروشیمی وجود دارد.
عربستان در حال توسعه زیرساخت‌های بزرگی مانند بنادر، فرودگاه‌ها، جاده‌ها و شبکه‌های حمل و نقل است. این کشور نیاز به سرمایه‌گذاری در زمینه ساخت و ساز دارد و فرصت‌های زیادی برای شرکت‌ها و تجارت‌ها در این صنعت وجود دارد. دولت سعودی به توسعه انرژی تجدیدپذیر نیز توجه ویژه‌ای دارد. بخش‌هایی مانند انرژی خورشیدی و بادی در حال رشد و توسعه است و فرصت‌های سرمایه‌گذاری در زمینه انرژی تجدیدپذیر و تکنولوژی‌های مرتبط را ارائه می‌دهد. این کشور به سمت توسعه صنعت فناوری اطلاعات پیش می‌رود و حکومت این کشور در حال سرمایه‌گذاری در زمینه‌هایی مانند اینترنت اشیاء، هوش مصنوعی، رایانش ابری و سایر فناوری‌های نوظهور است. شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران می‌توانند در این صنعت رو به رشد فرصت‌های تجاری مهمی را برای خود ایجاد کنند.
-
عربستان سعودی به عنوان بزرگترین اقتصاد جهان عرب و یکی از اعضای G-20، با تولید ناخالص داخلی 782 میلیارد دلار و ذخایر نفتی غنی، فرصت‌های تجاری متعددی را ارائه می‌دهد. برنامه چشم‌انداز 2030 این کشور به دنبال تنوع بخشی به اقتصاد و ایجاد مشاغل جدید در بخش خصوصی است. این برنامه شامل افزایش تولید محلی، توسعه زیرساخت‌ها، و جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی می‌باشد. همچنین، عربستان در حال توسعه صنعت پتروشیمی و انرژیهای تجدیدپذیر است که فرصت‌های سرمایه‌گذاری در این حوزه‌ها را فراهم می‌کند. با توجه به رشد بخش ICT و فناوری‌های نوظهور، شرکت‌ها می‌توانند از این تحولات بهره‌برداری کنند. در مجموع، عربستان سعودی با توجه به منابع غنی نفت و گاز و برنامه‌های توسعه‌ای خود، بستر مناسبی برای تجارت و سرمایه‌گذاری فراهم کرده است.
-
شرکت‌های خارجی برای فروش کالا و خدمات در عربستان باید نمایندگان محلی معتبر انتخاب کنند. عربستان به سه منطقه اصلی تقسیم می‌شود: غربی (جده)، مرکزی (ریاض) و شرقی (دمام). هر منطقه دارای ویژگی‌های تجاری خاص خود است و انتخاب توزیع‌کنندگان مناسب می‌تواند به موفقیت در بازار کمک کند. شرکت‌های آمریکایی معمولاً از حق توزیع انحصاری استفاده می‌کنند، هرچند که این الزام قانونی نیست. تبلیغات و بازاریابی در عربستان شامل وب‌سایت‌ها، نمایشگاه‌های تجاری و رسانه‌های محلی است. رویدادهای تجاری از سپتامبر تا ژوئن برگزار می‌شوند و اتاق‌های بازرگانی محلی نقش مهمی در جذب تأمین‌کنندگان خارجی دارند. آژانس‌های تبلیغاتی محلی نیز می‌توانند کمپین‌های مؤثری را طراحی کنند، اما باید به قوانین فرهنگی و مذهبی توجه کنند.
-
عربستان سعودی با جمعیتی حدود 32 میلیون نفر و بزرگترین بازار خرده‌فروشی در خلیج فارس، در دهه گذشته شاهد رشد چشمگیری در بازار فرنچایز بوده است. این کشور به عنوان یک مقصد جذاب برای برندهای بین‌المللی، از جمله نام‌های معروف آمریکایی و اروپایی، شناخته می‌شود. بسیاری از شرکت‌های محلی موفق به ایجاد و تبلیغ مفاهیم فرنچایز خود شده‌اند که برخی از آن‌ها به سطح بین‌المللی رسیده‌اند. مدل تجاری فرنچایز به ویژه برای شرکت‌های کوچک و متوسط (SME) مناسب است. کارآفرینان سعودی نیز با راه‌اندازی برندهای محلی مانند Herfy و Kudu در این بازار فعال هستند. تعاملات تجاری در عربستان معمولاً نیازمند مذاکره رو در رو است و تبادل کارت ویزیت به زبان‌های انگلیسی و عربی رایج است. مصرف‌کنندگان سعودی آگاه‌تر شده‌اند و انتظار دارند که تعاملات تجاری با دقت بیشتری انجام شود.
-
سیاست‌های دولتی و قوانین کار در عربستان تأثیر زیادی بر بازار کار دارند. تغییرات در قوانین مهاجرت و مالیات می‌تواند به تجارت و سرمایه‌گذاری آسیب بزند. رشد اقتصادی و توسعه صنایع مختلف، از جمله نفت، گاز، فناوری اطلاعات و گردشگری، فرصت‌های شغلی جدیدی ایجاد می‌کند. پروژه چشم‌انداز 2030 عربستان به تغییر الگو از اقتصاد دولتی به خصوصی کمک می‌کند و فرصت‌هایی برای مشاغل جدید فراهم می‌آورد. این پروژه شامل توسعه زیرساخت‌ها، امنیت سایبری و فناوری اطلاعات است. همچنین، افزایش جمعیت جوان نیاز به فرصت‌های شغلی بیشتر را ایجاب می‌کند. سرمایه‌گذاری در آموزش و توانمندسازی کارکنان نیز نقش مهمی در افزایش اشتغال دارد.
-
عربستان سعودی تحت رهبری ولیعهد محمد بن سلمان، تغییرات اقتصادی و اجتماعی قابل توجهی را تجربه کرده است. برنامه "رؤیت ۲۰۳۰" هدف تنوع‌بخشی به اقتصاد و کاهش وابستگی به نفت را دنبال می‌کند. این کشور در زمینه زیرساخت‌ها، از جمله ساخت جاده‌ها و فرودگاه‌ها، سرمایه‌گذاری‌های زیادی انجام داده است. همچنین، عربستان به توسعه صنعت گردشگری توجه ویژه‌ای دارد و پروژه‌هایی برای جذب گردشگران خارجی راه‌اندازی کرده است. در زمینه حقوق زنان، لغو ممنوعیت رانندگی برای زنان در سال ۲۰۱۸، آزادی بیشتری را برای آن‌ها فراهم کرده است. عربستان همچنین در عرصه فرهنگ و هنر با برگزاری رویدادهای بین‌المللی و احداث موزه‌ها پیشرفت‌هایی داشته است. تصمیمات حکومت در زمینه سیاست‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تأثیر بسزایی بر پیشرفت کشور دارد.
-
عربستان سعودی با ذخایر نفتی غنی، به عنوان یکی از منابع اصلی درآمد خود، به توسعه اقتصادی و تنوع بخشی به آن پرداخته است. برنامه تحول سعودی (Vision 2030) به منظور کاهش وابستگی به نفت و توسعه بخش‌های غیرنفتی مانند صنعت، تجارت و گردشگری طراحی شده است. این برنامه شامل شناسایی فرصت‌های تجاری برای شرکت‌های خارجی و تسهیل در ثبت مشاغل است. همچنین، وزارت بازرگانی عربستان به صادرکنندگان کمک می‌کند تا شرکای تجاری واجد شرایط را شناسایی کنند. استراتژی گردشگری نیز به عنوان یک عامل کلیدی در موفقیت کشور محسوب می‌شود که با توسعه جاذبه‌های گردشگری و تسهیلات ویزا، تلاش در جذب گردشگران دارد. قوانین جدید مالکیت مشاغل برای شرکت‌های خارجی، نیاز به شریک محلی را کاهش داده و فرصت‌های بیشتری را برای سرمایه‌گذاران فراهم کرده است. عربستان همچنین در زیرساخت‌ها سرمایه‌گذاری کرده که تجارت و سرمایه‌گذاری را تسهیل می‌کند. این کشور با تمرکز بر توانمندسازی جوانان و آموزش حرفه‌ای، سعی در ایجاد فرصت‌های شغلی دارد.
-
مروارید در عربستان سعودی به عنوان یک محصول لوکس و زیبا شناخته می‌شود، اما این کشور تولیدکننده مروارید نیست و بیشتر به عنوان بازار مصرفی عمل می‌کند. واردات مروارید از کشورهای همسایه مانند قطر، امارات متحده عربی و عمان انجام می‌شود. قیمت مروارید تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله کیفیت، اندازه، منشأ و تقاضا قرار دارد. کیفیت مروارید شامل براقیت، شفافیت و رنگ است که بر قیمت آن تأثیرگذار است. همچنین، منبع و منشأ مروارید نیز در تعیین قیمت نقش دارد. در بازار مروارید، تقاضا و عرضه نیز تأثیر زیادی بر قیمت دارند؛ اگر تقاضا بالا باشد و عرضه محدود باشد، قیمت افزایش می‌یابد. برای خرید مروارید اصل در عربستان، توجه به منشأ و کیفیت آن ضروری است. فروشگاه‌های جواهرات و نمایشگاه‌های مربوطه منابع خوبی برای کسب اطلاعات درباره قیمت‌ها هستند. با توجه به رشد صنعت گردشگری در عربستان سعودی، مروارید به عنوان یکی از محصولات جذاب برای گردشگران مطرح شده است.
-
عربستان سعودی با تاریخ و فرهنگی غنی، در شبه جزیره عربستان واقع شده است. این کشور به دلیل میادین نفتی و موقعیت جغرافیایی خود، به عنوان یکی از کشورهای ثروتمند شناخته می‌شود. آب و هوای عربستان شامل مناطق بیابانی، استپ و نواحی مرطوب است که دما در تابستان به بیش از 100 درجه فارنهایت می‌رسد. زبان عربی با گویش‌های مختلف در این کشور رایج است و دین اسلام، به ویژه مذهب سنی و وهابیت، نقش مهمی در فرهنگ آن دارد. عربستان سعودی به عنوان زادگاه اسلام، تأثیر زیادی بر جوامع اسلامی دارد.
-
تاسیس دفاتر در عربستان سعودی برای شرکت‌های خارجی شامل مراحل مختلفی است. این مراحل شامل ارائه مدارک قانونی به وزارت بازرگانی و سرمایه‌گذاری، تأسیس نماینده یا توزیع‌کننده، و ثبت دفاتر خدمات فنی و علمی می‌باشد. دفاتر خدمات فنی و علمی به مجوز نیاز دارند و نمی‌توانند به طور مستقیم در فعالیتهای تجاری مشارکت کنند. همچنین، شرکت‌ها می‌توانند شعبه‌هایی را تأسیس کنند که حضور فیزیکی بیشتری را فراهم می‌آورد. ایجاد دفتر ارتباط معمولاً برای شرکت‌هایی است که قراردادهای رسمی با دولت دارند. مشارکت‌های مشترک نیز امکان‌پذیر است و باید در وزارت بازرگانی ثبت شوند. قانون سرمایه‌گذاری خارجی عربستان به شرکت‌های بین‌المللی اجازه می‌دهد تا 100 درصد پروژه‌ها را در اختیار داشته باشند. این قوانین به شرکت‌ها کمک می‌کند تا با بازار محلی ارتباط برقرار کنند و از مزایای سرمایه‌گذاری بهره‌مند شوند.
-
عربستان سعودی با معماری اسلامی و پروژه‌های مدرن، به عنوان یک مرکز فرهنگی و اقتصادی در حال رشد است. شهرهایی مانند ریاض و جده به دلیل توسعه زیرساخت‌ها و سرمایه‌گذاری‌های کلان در پروژه‌های بزرگ، از جمله نیوم و ویژن 2030، بهبود یافته‌اند. این کشور با اتصال ریال عربستان به دلار آمریکا، سعی در کاهش خطرات مبادله‌ای دارد. علی‌رغم چالش‌های اقتصادی، بخش ساختمان همچنان قوی است و شرکت‌های داخلی و خارجی در این حوزه فعال هستند. تلاش برای پایداری محیط زیست نیز در صنعت ساختمان افزایش یافته است، با استفاده از تکنولوژی‌های سبز و طراحی ساختمان‌های پایدار. برنامه‌ریزی برای تنوع بخشیدن به اقتصاد شامل حوزه‌هایی مانند فناوری اطلاعات و انرژی جایگزین است که نیازمند مهندسان عمران و برنامه‌ریزان شهری می‌باشد.
