عربستان سعودی: تجارت کالا و صادرات نفت
عربستان سعودی در بخش وسیعی از شبه جزیره شمالی و مرکزی عربستان گسترش یافته است، کشوری تقریباً تازه تاسیس بوده که وارث تاریخ و فرهنگی غنیست. در ارتفاعات غربی این کشور و در امتداد دریای سرخ، شهر حجاز قرار دارد که مهد پیدایش اسلام و محل قرارگیری مقدس ترین شهرهای اسلامی و دینی از جمله مکه و مدینه است. در سرزمینهای مرتفع جغرافیایی این کشور، منطقه ای به نام نجد (\"ارتفاعات\") وجود دارد، منطقه ای وسیع و خشک که تا زمان های متمادی توسط قبایل کوچ نشین و پرجمعیت اشغال بوده است. در شرق عربستان، از دهه 1960 در امتداد خلیج فارس، میادین نفتی فراوانی وجود داشته که عربستان را جزء کشورهائی با ثروت نفتی فراوان طبقه بندی کرده است. این سه عنصر مذهب، قبیله گرایی و ثروت بی شمار به نوعی تاریخ غنی و پر بار این کشور را پدید آورده است.
ویژگیهای آب و هوا و اقلیم عربستان
سه منطقه آب و هوایی در این منطقه قلمرو یی عربستان وجود دارد:
- مناطق بیابانی که تقریباً در همه جا بچشم میخورد،
- استپ در امتداد ارتفاعات غربی که با ایجاد نواری به عرض کمتر از 160 مایل (160 کیلومتر) در بخش های شمالی و تقریباً بخشهای با عرض 300 مایل ( عرض 480 کیلومتر) جغرافیایی در مکه، و
- منطقه ای کوچک با شرایط دمایی مرطوب و معتدل، با تابستانهای طولانی که در ارتفاعات شمال یمن به چشم میخورد.
در فصل زمستان، از ماه آذر تا بهمن، هوا سرد است و ممکن است در ارتفاعات بخشهای جنوبی بندرت یخبندان و برف دیده شود. میانگین دما در سردترین ماههای سال ، از آذر تا بهمن، 74 درجه فارنهایت (23 درجه سانتیگراد) در جده، 58 درجه فارنهایت (14 درجه سانتیگراد) در ریاض و 63 درجه فارنهایت (17 درجه سانتیگراد) در الدمام است. در فصل تابستان، از ماه ژوئن تا آگوست، هوا گرم است و دمای هوا در طول روز در بخش سایه تقریباً در تمام کشور بیش از 100 درجه فارنهایت (38 درجه سانتیگراد) است. درجه حرارت در مناطق بیابانی اغلب در فصل تابستان تا 130 درجه فارنهایت (55 درجه سانتی گراد) نیز افزایش می یابد. همچنین میزان رطوبت کم بوده، مگر در امتداد سواحل، جایی که میزان رطوبت هوا می تواند بسیار زیاد و به نوعی سرکوب کننده باشد.
زبان های رایج و گویش های استفاده شده در بین مردم عربستان
زبان عربی یک زبان سامی با گویش های بومی متعددیست که از شبه جزیره عربستان سرچشمه گرفته است. سه گروه گویش اصلی در عربستان سعودی وجود دارد - در قسمت های شرقی ، مرکزی و غربی این کشور - هر چند این گروه ها همیشه به دلیل فراگیر بودن تغییرات محلی از یکدیگر به وضوح قابل تشخیص نیستند. زبان مکتوب در این کشور، که زبان عربی استاندارد مدرن نام دارد، از زبان عربی کلاسیک، که همان زبان قرآن است، مشتق شده است و به عنوان نوعی ادبیات ادبی غنی در قلمروی پادشاهی عربستان و در سراسر جهان عرب نیز بطور گسترده ای استفاده می شود. گویش های مختلف عربی دیگری نیز وجود دارد که در مناطق مختلف توسط کارگران خارجی مهاجر صحبت می شود، گویش های مختلف غیر عربی دیگری نیز توسط همین کارگران مهاجری که از خارج از کشور آمده اند، صحبت و استفاده می شود، مانند فارسی، اردو، پشتو، تاگالوگ، کره ای و انگلیسی است که به طور گسترده ای از مناطق مختلف پدید آمده اند.
دین و نوع مذهب در عربستان
عربستان سعودی زادگاه اسلام است و اکثر بومیان آن از پیروان اکثر شاخه های مذهب سنی هستند. در دوران معاصر، تفسیر بدست آمده از اقلیت وهابی درباره اسلام سنی، تأثیر بسزایی بر رشد اسلام در بین مردم داشته است و دانشمندان مسلمان با تأیید نظرات فرقه وهابی که نیروی عمده اجتماعی و سیاسی جامعه را تشکیل داده اند، محبوبیت وهابیت ( که اعضای آن از خود به عنوان مویدان یا \"متحدین\" یاد می کنند) در بین مردم بیشتر شده اند، همانطور که در جوامع غربی نیز با این نام شناخته شده اند.
-
عربستان سعودی به عنوان بزرگترین اقتصاد جهان عرب و یکی از اعضای G-20، با تولید ناخالص داخلی 782 میلیارد دلار و ذخایر نفتی غنی، فرصتهای تجاری متعددی را ارائه میدهد. برنامه چشمانداز 2030 این کشور به دنبال تنوع بخشی به اقتصاد و ایجاد مشاغل جدید در بخش خصوصی است. این برنامه شامل افزایش تولید محلی، توسعه زیرساختها، و جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی میباشد. همچنین، عربستان در حال توسعه صنعت پتروشیمی و انرژیهای تجدیدپذیر است که فرصتهای سرمایهگذاری در این حوزهها را فراهم میکند. با توجه به رشد بخش ICT و فناوریهای نوظهور، شرکتها میتوانند از این تحولات بهرهبرداری کنند. در مجموع، عربستان سعودی با توجه به منابع غنی نفت و گاز و برنامههای توسعهای خود، بستر مناسبی برای تجارت و سرمایهگذاری فراهم کرده است.
-
شرکتهای خارجی برای فروش کالا و خدمات در عربستان باید نمایندگان محلی معتبر انتخاب کنند. عربستان به سه منطقه اصلی تقسیم میشود: غربی (جده)، مرکزی (ریاض) و شرقی (دمام). هر منطقه دارای ویژگیهای تجاری خاص خود است و انتخاب توزیعکنندگان مناسب میتواند به موفقیت در بازار کمک کند. شرکتهای آمریکایی معمولاً از حق توزیع انحصاری استفاده میکنند، هرچند که این الزام قانونی نیست. تبلیغات و بازاریابی در عربستان شامل وبسایتها، نمایشگاههای تجاری و رسانههای محلی است. رویدادهای تجاری از سپتامبر تا ژوئن برگزار میشوند و اتاقهای بازرگانی محلی نقش مهمی در جذب تأمینکنندگان خارجی دارند. آژانسهای تبلیغاتی محلی نیز میتوانند کمپینهای مؤثری را طراحی کنند، اما باید به قوانین فرهنگی و مذهبی توجه کنند.
-
عربستان سعودی با جمعیتی حدود 32 میلیون نفر و بزرگترین بازار خردهفروشی در خلیج فارس، در دهه گذشته شاهد رشد چشمگیری در بازار فرنچایز بوده است. این کشور به عنوان یک مقصد جذاب برای برندهای بینالمللی، از جمله نامهای معروف آمریکایی و اروپایی، شناخته میشود. بسیاری از شرکتهای محلی موفق به ایجاد و تبلیغ مفاهیم فرنچایز خود شدهاند که برخی از آنها به سطح بینالمللی رسیدهاند. مدل تجاری فرنچایز به ویژه برای شرکتهای کوچک و متوسط (SME) مناسب است. کارآفرینان سعودی نیز با راهاندازی برندهای محلی مانند Herfy و Kudu در این بازار فعال هستند. تعاملات تجاری در عربستان معمولاً نیازمند مذاکره رو در رو است و تبادل کارت ویزیت به زبانهای انگلیسی و عربی رایج است. مصرفکنندگان سعودی آگاهتر شدهاند و انتظار دارند که تعاملات تجاری با دقت بیشتری انجام شود.
-
سیاستهای دولتی و قوانین کار در عربستان تأثیر زیادی بر بازار کار دارند. تغییرات در قوانین مهاجرت و مالیات میتواند به تجارت و سرمایهگذاری آسیب بزند. رشد اقتصادی و توسعه صنایع مختلف، از جمله نفت، گاز، فناوری اطلاعات و گردشگری، فرصتهای شغلی جدیدی ایجاد میکند. پروژه چشمانداز 2030 عربستان به تغییر الگو از اقتصاد دولتی به خصوصی کمک میکند و فرصتهایی برای مشاغل جدید فراهم میآورد. این پروژه شامل توسعه زیرساختها، امنیت سایبری و فناوری اطلاعات است. همچنین، افزایش جمعیت جوان نیاز به فرصتهای شغلی بیشتر را ایجاب میکند. سرمایهگذاری در آموزش و توانمندسازی کارکنان نیز نقش مهمی در افزایش اشتغال دارد.
-
عربستان سعودی تحت رهبری ولیعهد محمد بن سلمان، تغییرات اقتصادی و اجتماعی قابل توجهی را تجربه کرده است. برنامه "رؤیت ۲۰۳۰" هدف تنوعبخشی به اقتصاد و کاهش وابستگی به نفت را دنبال میکند. این کشور در زمینه زیرساختها، از جمله ساخت جادهها و فرودگاهها، سرمایهگذاریهای زیادی انجام داده است. همچنین، عربستان به توسعه صنعت گردشگری توجه ویژهای دارد و پروژههایی برای جذب گردشگران خارجی راهاندازی کرده است. در زمینه حقوق زنان، لغو ممنوعیت رانندگی برای زنان در سال ۲۰۱۸، آزادی بیشتری را برای آنها فراهم کرده است. عربستان همچنین در عرصه فرهنگ و هنر با برگزاری رویدادهای بینالمللی و احداث موزهها پیشرفتهایی داشته است. تصمیمات حکومت در زمینه سیاستهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تأثیر بسزایی بر پیشرفت کشور دارد.
-
عربستان سعودی با ذخایر نفتی غنی، به عنوان یکی از منابع اصلی درآمد خود، به توسعه اقتصادی و تنوع بخشی به آن پرداخته است. برنامه تحول سعودی (Vision 2030) به منظور کاهش وابستگی به نفت و توسعه بخشهای غیرنفتی مانند صنعت، تجارت و گردشگری طراحی شده است. این برنامه شامل شناسایی فرصتهای تجاری برای شرکتهای خارجی و تسهیل در ثبت مشاغل است. همچنین، وزارت بازرگانی عربستان به صادرکنندگان کمک میکند تا شرکای تجاری واجد شرایط را شناسایی کنند. استراتژی گردشگری نیز به عنوان یک عامل کلیدی در موفقیت کشور محسوب میشود که با توسعه جاذبههای گردشگری و تسهیلات ویزا، تلاش در جذب گردشگران دارد. قوانین جدید مالکیت مشاغل برای شرکتهای خارجی، نیاز به شریک محلی را کاهش داده و فرصتهای بیشتری را برای سرمایهگذاران فراهم کرده است. عربستان همچنین در زیرساختها سرمایهگذاری کرده که تجارت و سرمایهگذاری را تسهیل میکند. این کشور با تمرکز بر توانمندسازی جوانان و آموزش حرفهای، سعی در ایجاد فرصتهای شغلی دارد.
-
مروارید در عربستان سعودی به عنوان یک محصول لوکس و زیبا شناخته میشود، اما این کشور تولیدکننده مروارید نیست و بیشتر به عنوان بازار مصرفی عمل میکند. واردات مروارید از کشورهای همسایه مانند قطر، امارات متحده عربی و عمان انجام میشود. قیمت مروارید تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله کیفیت، اندازه، منشأ و تقاضا قرار دارد. کیفیت مروارید شامل براقیت، شفافیت و رنگ است که بر قیمت آن تأثیرگذار است. همچنین، منبع و منشأ مروارید نیز در تعیین قیمت نقش دارد. در بازار مروارید، تقاضا و عرضه نیز تأثیر زیادی بر قیمت دارند؛ اگر تقاضا بالا باشد و عرضه محدود باشد، قیمت افزایش مییابد. برای خرید مروارید اصل در عربستان، توجه به منشأ و کیفیت آن ضروری است. فروشگاههای جواهرات و نمایشگاههای مربوطه منابع خوبی برای کسب اطلاعات درباره قیمتها هستند. با توجه به رشد صنعت گردشگری در عربستان سعودی، مروارید به عنوان یکی از محصولات جذاب برای گردشگران مطرح شده است.
-
عربستان سعودی با تاریخ و فرهنگی غنی، در شبه جزیره عربستان واقع شده است. این کشور به دلیل میادین نفتی و موقعیت جغرافیایی خود، به عنوان یکی از کشورهای ثروتمند شناخته میشود. آب و هوای عربستان شامل مناطق بیابانی، استپ و نواحی مرطوب است که دما در تابستان به بیش از 100 درجه فارنهایت میرسد. زبان عربی با گویشهای مختلف در این کشور رایج است و دین اسلام، به ویژه مذهب سنی و وهابیت، نقش مهمی در فرهنگ آن دارد. عربستان سعودی به عنوان زادگاه اسلام، تأثیر زیادی بر جوامع اسلامی دارد.
-
تاسیس دفاتر در عربستان سعودی برای شرکتهای خارجی شامل مراحل مختلفی است. این مراحل شامل ارائه مدارک قانونی به وزارت بازرگانی و سرمایهگذاری، تأسیس نماینده یا توزیعکننده، و ثبت دفاتر خدمات فنی و علمی میباشد. دفاتر خدمات فنی و علمی به مجوز نیاز دارند و نمیتوانند به طور مستقیم در فعالیتهای تجاری مشارکت کنند. همچنین، شرکتها میتوانند شعبههایی را تأسیس کنند که حضور فیزیکی بیشتری را فراهم میآورد. ایجاد دفتر ارتباط معمولاً برای شرکتهایی است که قراردادهای رسمی با دولت دارند. مشارکتهای مشترک نیز امکانپذیر است و باید در وزارت بازرگانی ثبت شوند. قانون سرمایهگذاری خارجی عربستان به شرکتهای بینالمللی اجازه میدهد تا 100 درصد پروژهها را در اختیار داشته باشند. این قوانین به شرکتها کمک میکند تا با بازار محلی ارتباط برقرار کنند و از مزایای سرمایهگذاری بهرهمند شوند.
-
عربستان سعودی با معماری اسلامی و پروژههای مدرن، به عنوان یک مرکز فرهنگی و اقتصادی در حال رشد است. شهرهایی مانند ریاض و جده به دلیل توسعه زیرساختها و سرمایهگذاریهای کلان در پروژههای بزرگ، از جمله نیوم و ویژن 2030، بهبود یافتهاند. این کشور با اتصال ریال عربستان به دلار آمریکا، سعی در کاهش خطرات مبادلهای دارد. علیرغم چالشهای اقتصادی، بخش ساختمان همچنان قوی است و شرکتهای داخلی و خارجی در این حوزه فعال هستند. تلاش برای پایداری محیط زیست نیز در صنعت ساختمان افزایش یافته است، با استفاده از تکنولوژیهای سبز و طراحی ساختمانهای پایدار. برنامهریزی برای تنوع بخشیدن به اقتصاد شامل حوزههایی مانند فناوری اطلاعات و انرژی جایگزین است که نیازمند مهندسان عمران و برنامهریزان شهری میباشد.