فلز روی در دنیا برای چه استفاده می شود؟

فلز روی: کلید گالوانیزه کردن و تولید آلیاژها

فلز روی به دلیل ویژگی‌های منحصر به فردش در طیف گسترده‌ای از صنایع در سراسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. مهم‌ترین کاربرد آن در فرآیند گالوانیزه کردن فولاد و آهن است که برای جلوگیری از زنگ‌زدگی و خوردگی به کار می‌رود. این فرآیند در صنایع ساختمانی، تولید لوله‌ها، سازه‌های فلزی، خودروها و حتی تجهیزات الکتریکی کاربرد اساسی دارد. دوام بالا و کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری، استفاده از روی در گالوانیزه کردن را به یک ضرورت در این صنایع تبدیل کرده است. روی به دلیل خواص مقاومتی، شیمیایی، و زیستی خود یکی از عناصر کلیدی در صنایع و حیات انسان محسوب می‌شود.

روی همچنین در تولید آلیاژهایی نظیر برنج و زاماک نقش مهمی دارد. این آلیاژها به دلیل خواص مکانیکی عالی، مقاومت در برابر خوردگی و قابلیت ماشین‌کاری، در تولید قطعات صنعتی، خودروسازی، لوازم خانگی و محصولات تزئینی به کار می‌روند. به‌علاوه، روی در تولید باتری‌های خشک، به‌ویژه باتری‌های قلیایی و روی-کربن، استفاده می‌شود که در تامین انرژی دستگاه‌های الکترونیکی روزمره نقش اساسی دارند.

دارای خواص ضد خوردگی قوی است. در نتیجه، حدود نیمی از روی تولید شده در روی گالوانیزه استفاده می شود، که فرآیند افزودن یک لایه نازک روی به آهن یا فولاد برای جلوگیری از زنگ زدگی است. خاکستری در صنایع خودروسازی، برق و سخت افزار استفاده می شود. روی همچنین در آلیاژهای مختلفی مانند برنج، نقره نیکل و لحیم آلومینیوم استفاده می شود. اکسید روی به طور گسترده در ساخت بسیاری از محصولات مانند رنگ، لاستیک، لوازم آرایشی، دارویی، پلاستیک، جوهر، صابون، باتری، منسوجات و تجهیزات الکتریکی استفاده می شود. سولفید روی در ساخت رنگ های روشن، لامپ های فلورسنت و صفحه نمایش اشعه ایکس استفاده می شود.

کاربرد بعدی روی به عنوان آلیاژ است. روی با آلیاژهای مس (به شکل برنج) و سایر فلزات ترکیب می شود و در خودروها، قطعات الکتریکی و لوازم خانگی استفاده می شود. استفاده قابل توجه از روی در تولید اکسید روی (مهمترین ماده شیمیایی روی) در تولید لاستیک و همچنین پماد محافظ پوست استفاده می شود. روی برای سلامتی نیز مهم است. یک عنصر ضروری برای رشد مناسب انسان، حیوانات و گیاهان است. بدن انسان بالغ حاوی 2 تا 3 گرم روی است که برای عملکرد مناسب آنزیم های بدن و سیستم ایمنی لازم است. همچنین برای طعم، بو و زخم های التهابی مهم است.

اهمیت جهانی روی نه تنها به دلیل کاربردهای صنعتی آن، بلکه به دلیل نقش زیستی آن نیز است. این فلز یکی از عناصر ضروری برای سلامت انسان و کشاورزی است. در تولید کودهای کشاورزی، روی به‌عنوان ریزمغذی‌ای حیاتی برای افزایش رشد و عملکرد محصولات زراعی به کار می‌رود. همچنین، ترکیبات روی در صنایع دارویی و بهداشتی برای تولید محصولات ضدعفونی‌کننده، کرم‌های محافظتی و داروهای مکمل کاربرد گسترده‌ای دارند.

در بازار جهانی، روی به دلیل نقش استراتژیک خود در صنایع بزرگ و تقاضای گسترده از سوی کشورهای صنعتی، جایگاه بسیار مهمی دارد. کشورهایی با اقتصادهای پیشرفته و در حال توسعه به دلیل استفاده گسترده از فولاد گالوانیزه در زیرساخت‌ها و صنایع خود، بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان روی هستند. همچنین، محدودیت ذخایر معدنی روی و هزینه‌های استخراج، همراه با افزایش تقاضای جهانی، قیمت این فلز را تحت تأثیر قرار داده و آن را به یک کالای پرارزش در بازارهای بین‌المللی تبدیل کرده است.